Khởi nghiệp tinh gọn (The Lean Startup 2011) của Eric Ries khác biệt với hầu hết các sách về khởi nghiệp hay tái lập đang có. Trong đây có cách nghĩ và cách làm để khởi nghiệp thành công dành cho doanh nghiệp nhỏ. Tất cả chỉ trong 300 trang sách.
Tại sao khởi nghiệp thất bại thì nhiều, thành công thì ít.
Tôi cho rằng trong kinh doanh, trong quản trị, trong khởi tạo một doanh nghiệp mới hay tái tạo một doanh nghiệp cũ, có những bài học mà không trả giá thì không thể học được, thậm chí là phải trả giá nhiều lần, trả giá đắt, rất đắt thì mới có thể học được. Và đó là những bài học mất rất nhiều tiền, mất rất nhiều máu và nước mắt, mất rất nhiều thời gian, và nhiều thứ quý giá khác. Giản Trung Tự – Hiệu Trưởng Trường PACE
Người thường thì ít dám khởi nghiệp. Mà người khởi nghiệp thì thường có máu liều. Nhưng mạo hiểm có tính toán thì gọi là kinh doanh. Còn liền mạng bất chấp làm giàu là đánh bạc. Đa phần các công ty mới khởi nghiệp là thất bại. Hậu quả là hao tổn khí lực. Trong khi những sai lầm khi khởi nghiệp thì doanh nhân nào chẳng gặp. Đều đã được viết thành sách cả rồi.
Để trả lời cho câu hỏi tại sao nhiều người thất bại khi khởi nghiệp tương đối dễ. Vì thị trường, vì sản phẩm, vì nhân sự, thiếu vốn, thiếu kiến thức… xong để trả lời cho câu hỏi giải pháp: “Làm thế nào để khởi nghiệp chắc chắn thành công!?”. Khi đó bạn sẽ cần tới những cuốn sách như Khởi nghiệp tinh gọn.
Khởi nghiệp là gì?
Khởi nghiệp cũng cần phải học. Giống như trước khi đi học thì nên đọc qua cuốn sách “Học tập cũng cần chiến lược” vậy. Doanh nhân “Just Do It!” thích làm liều nên mới thất bại nhiều. Chứ ai biết khởi nghiệp có quy trình, có phương thức để thành công thì đã không tiếc tiền mua sách.
Theo đó, trong cuốn “Khởi nghiệp tinh gọn” chứa đựng phương thức giúp doanh nhân tăng thêm cơ hội khởi nghiệp thành công. Để dễ hiểu, thì định nghĩa của tác giả là:
Khởi nghiệp là một thể chế con người được thiết lập để tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ mới dưới những điều kiện cực kỳ thiếu chắc chắn.
Trong đó, khởi nghiệp không chỉ riêng gì việc mở mới một doanh nghiệp hay khởi sự làm ăn. Ở đây còn là tái lập lại một doanh nghiệp cũ để hoạt động theo mục tiêu mới. “Khởi nghiệp tinh gọn” theo đó có thể hiểu là phương thức giúp doanh nhân đối diện với rủi ro khi thay đổi.
Nguồn gốc của khởi nghiệp tinh gọn
Khởi nghiệp tinh gọn lấy tên từ cuộc cải cách sản xuất tinh gọn (lean production) do Taiichi Ohno và Shigeo Shingo khởi xướng và phát riển tại công ty Toyota. Suy nghĩ tinh gọn đang làm thay đổi tận gốc cách điều hành các chuỗi cung ứng và hệ thống sản xuất. Một trong các nguyên lý của nó là phát huy kiến thức và sự sáng tạo của từng công nhân, giảm thiểu quy mô các nhóm, sản xuất đúng thời điểm (Just in time) và kiểm soát tồn kho, đẩy nhanh chu kỳ sản xuất (Cycle time). Phương pháp này cho thấy sự khác biệt giữa hoạt động tạo ra giá trị và hoạt động lãng phí, cũng như cách đưa chất lượng và sản phẩm từ trong ra ngoài. – Trang 33
Phương pháp khởi nghiệp tinh gọn yêu cầu chúng ta bắt tay vào tính toán hiệu suất theo một cách khác. Thay vì làm theo phỏng đoán chủ quan, sản xuất ra những sản phẩm chẳng mấy ai cần đến (hoặc đáp ứng thị trường ở mức thấp). Chúng ta làm việc có quy trình. Đi tìm sản phẩm đúng đắn để xây dựng – thứ mà khách hàng muốn. Và sẵn sàng trả tiền càng nhanh càng tốt. Đồng thời, nắm được quy trình vận hành của khởi nghiệp. Giúp chúng ta dễ dàng ra các quyết định điều chỉnh quan trọng (Bẻ lái) nhanh chóng.
Doanh nghiệp khởi nghiệp cũng như một đứa bé. Đế lớn lên thì phải đi học. Và học hỏi rất cần những thí nghiệm đúng – sai.
Để chắc chắn là sản phẩm của mình đã đạt tới đẳng cấp toàn vũ trụ. Trước khi tập trung vào những mục tiêu hay kế hoạch sâu xa hơn thì nên… làm thử nghiệm. Chính xác là sản xuất ra một SẢN PHẨM KHẢ DỤNG TỐI THIỂU (MVP – Minimum Viable Product) để kiểm tra phản ứng thị trường. Giúp nhà khởi nghiệp bắt đầu quy trình học hỏi nhanh nhất có thể.
Phương pháp khởi nghiệp tinh gọn được thiết kế hướng dẫn bạn điều khiển một công ty khởi nghiệp. Thay vì viết ra những kế hoạch phức tạp dựa trên hàng đống suy luận, bạn có thể không ngừng điều chỉnh một vô lăng gọi là vòng xoáy Xây Dựng – Đo Lường – Học hỏi phản hồi. Thông qua quy trình lèo lái này, chúng ta có thể học được khi nào cần rẽ ngoặt, đã cần phải làm vậy hay chưa – đó là điều chỉnh – hay nên đeo bám lấy hướng đi hiện giờ. Một khi đã có động cơ quay tốt, khởi nghiệp tinh gọn đưa ra những phương pháp để mở rộng quy mô và phát triển doanh nghiệp với tốc độ tối đa.
Điểm đặc sắc nhất của cuốn sách chính là ở từng giai đoạn của quá trình. Eric Ries đều có các chỉ dẫn, phương pháp rõ ràng. Ví dụ như sau:
Tăng trưởng bền vững được mô tả bằng một quy luật đơn giản: Khách hàng mới có được là do những hành động của khách hàng cũ. Có 4 loại khách hàng cũ chi phối tăng trưởng bền vững…. – Trang 230.
Khi đọc được dòng này Nam Hải nghĩ tới nhiều doanh nghiệp bất động sản ở Việt Nam. Thời buổi internet khủng hoảng thừa thông tin mà họ vẫn làm ăn kiểu chộp giật. Buôn bán kiểu bún mắng cháo chửi. Hay quan niệm “Thương hiệu này chết rồi ta lập thương hiệu mới”. Họ tự đánh mất đi giá trị bền vững của dòng vốn. Thật đáng tiếc!
Nam Hải cũng từng “khởi nghiệp” và tiêu gia bại sản. Nên vô cùng thấm thía nỗi đau khi thất bại. Lời khuyên cho bạn là hãy đọc “Khởi nghiệp tinh gọn” trước khi bắt đầu “đổ máu” vào kinh doanh. Sách chỉ có 300 trang, mỏng đến mức cầm không có cảm giác. Giá quá rẻ để biến bạn thành doanh nhân khôn ngoan.
Chúc bạn khởi nghiệp thành công!
Nam Hải
