Từ tốt đến vĩ đại (Good to great) được Jim Collins và 21 công tác viên nghiên cứu trong khoảng 5 năm. Hoàn thành và xuất bản khoảng năm 2001. Nam Hải đọc cuốn sách này vào khoảng 2016. Đây là một cuốn sách rất kinh điển đề tài quản trị kinh doanh.
Hãy tìm hiểu chủ đề và bối cảnh trước khi đọc sách
Jim Collins là một giảng viên. Ông có rất nhiều công trình viết về đề tài quản trị kinh doanh nổi tiếng. Từ Tốt Đến Vĩ Đại là một trong những cuốn sách đúc rút lại từ công trình nghiên cứu các công ty trên thị trường chứng khoán của Jim Collins và công sự từ năm 1990, được xuất bản vào năm 2001. Cuốn sách này của Jim Collins cùng với cuốn sách Xây Dựng Để Trường Tồn, đều nhằm trả lời câu hỏi:
“Làm thế nào để xây dựng được một công ty vĩ đại và bền vững?”. Các công ty nhảy vọt, trở thành những tổ chức vĩ đại bền vững có những gì khác biệt so với các công ty còn lại (công ty đối trọng)?
Bối cảnh và khoảng thời gian của đội nghiên cứu là tầm trước năm 2000. Chắc bạn còn nhớ, năm 1993, internet bắt đầu được phổ cập trên thế giới với Mosaic, Netscape, Internet explorer… tới 1995 thì bắt đầu bong bóng dotcom và cho tới những năm 2000. Tới năm 1998 thì google mới ra đời. Như vậy, trong sách sẽ thiếu vắng rất nhiều các công ty trong top 30 công ty lớn nhất của Mỹ ở thời hiện tại.
Trong vòng 20 năm qua, Từ những năm 2000 tới nay, chúng ta đã chứng kiến sự vùng lên của những công ty như Microsoft, Amazone, Apple, Space X, Tesla, Alphabet, Tencent, Alibaba, Berkshire hathaway, Facebook (Meta), JPMorgan Chase…. Liệu các tập đoàn này có trường tồn không? Câu hỏi này sẽ gây tò mò với nhiều độc giả. Vì dẫu sao thì trong vòng vài năm tới các công ty này vẫn tồn tại và lũng đoạn thế giới bằng vị thế độc quyền của họ.
Có một điểm mà mình không thích ở cuốn sách. Đó là nó được viết như một báo cáo khoa học, phần phụ lục của sách tới hơn 80 trang trong tổng số 441 trang. Chiếm tới 1/5 cuốn sách… Quả thật, Từ tốt tới vĩ đại mang nặng tính học thuật. Ngày nay những phần phụ lục như vậy chỉ vỏn vẹn trong một đường liên kết tới webiste.
Tóm lại, Theo cá nhân Nam Hải thì Từ Tốt Đến Vĩ Đại là một cuốn sách đỉnh cao của thập niên trước. Chủ đề của cuốn sách khá rộng, nhiều luận điểm mang tính định hướng. Tuy không phải là cuốn sách dành dành cho đại chúng, nhưng với các doanh nhân khởi nghiệp thì lại rất đáng đọc.
Doanh nhân khởi nghiệp sẽ được gì khi đọc “Từ Tốt Tới Vĩ Đại”
Trong Từ Tốt Tới Vĩ Đại, Jim Collins đúc rút ra cách xây dựng một doanh nghiệp. Từ những vấn đề về tầm nhìn lãnh đạo, xây dựng văn hóa doanh nghiệp, định nghĩa thế nào là “giá trị cốt lõi”, cách tuyển dụng người tài, kỷ luật lao động…
Phần Nam Hải thích nhất trong sách là tầm nhìn về cách vận hành doanh nghiệp. Một doanh nghiệp từ lúc được hình thành, hoạt động, vượt qua các trở ngại, tích lũy sức bật và nhảy vọt. Với nhiều Case Study cụ thể.
Đối với các công ty nhảy vọt, việc chuyển đổi là một quá trình tích lũy ngày qua ngày, không phải là một cú hích duy nhất. Không có một thời khắc kỳ diệu nào cả, họ cứ chăm chỉ đẩy chiếc bánh đà, và rồi họ đạt đến thời điểm nhảy vọt. Họ hiểu rằng sự thay đổi về lượng sẽ dẫn đến sư thay đổi về chất.
Doanh nghiệp mới thành lập thường sẽ “luẩn quẩn”, hao tốn rất nhiều tài nguyên cho những việc… mà không tạo ra đột phá. Các nhà lãnh đạo đa tài thương tập trung vào quá nhiều việc mà không tạo ra hiệu quả dài hạn. Đây là một cạm bẫy mà bất kỳ nhà khởi nghiệp nào cũng cần tránh.
Các công ty đối trọng thường cố gắng tạo bước nhảy vọt bằng cách thực hiện những vụ mua lại, sáp nhập với công ty khác một cách thiếu định hướng. Ngược lại, các công ty nhảy vọt chủ yếu dùng các vụ mua lại công ty sau khi đã đạt bước nhảy vọt, để tăng tốc cho một chiếc bánh đà vốn đã quay nhanh.
Nếu có thể, độc giả nên đọc thêm quyển “Khởi nghiệp tinh ngọn”. Cuốn này sẽ chi tiết hơn về vấn đề vận hành.
Cuối cùng, Văn hóa và sự tồn tại của doanh nghiệp thực ra rất gần gũi với phong cách sống của người lãnh đạo. Một doanh nghiệp thành công hay thất bại đều do những người điều hành nó.
Câu hỏi: “Tại sao phải vĩ đại?” quả thực không có ý nghĩa khi bạn được làm công việc mà mình yêu thích và quan tâm thực sự. Chúng ta sẽ có được sự hài lòng sâu sắc với cuộc đời của mình khi được làm những công việc ý nghĩa. Biết được rằng thời gian ngắn ngủi bạn có mặt trên thế giới này đã được sử dụng xứng đáng và cuộc sống của mình có giá trị – Trang 345.
Cuốn Từ Tốt Tới Vĩ Đại theo như lời của Jim Collins thì không phải là phần tiếp theo của cuốn Xây Dựng Để Trường Tồn mà là phần… dẫn nhập. Nếu định nghiên cứu thì tốt nhất độc giả nên đọc liền một mạch cả hai tác phẩm này.
Nam Hải
