Sự thật mất lòng về đàn ông, đàn bà và tiền bạc của tác giả Kevin O’leary có tên tiếng anh là Cold Hard Truth: On Men, Women And Money. Cuốn sách chưa đựng nhiều lời khuyên quản lý tài chính cá nhân và gia đình từ một nhà quản lý quỹ thành đạt.
Cuốn sách về tiền bạc
Hôm nay tôi lại xem giá sách của vợ tôi và kiếm vài cuốn sách mới để đọc. Trên tay tôi là cuốn Sự thật mất lòng về đàn ông, đàn bà và tiền bạc của tác giả Kevin O’leary. Bà xã tôi mua cuốn này sau khi lòng vòng 20 phút trong cửa hàng sách ở đường Đinh Lễ.
Tôi thường không sở hữu mấy cuốn sách kiểu này. Một phần vì tôi thấy nó “không vui”. Bạn nghĩ xem, nói về tiền bạc thì phần đa các chủ đề đều có phần tàn nhẫn và lạnh lòng, ngoại trừ phần nói về lợi tức. Có điều nếu bạn đang cần một cuốn sách chỉ ra nhiều sai lầm tài chính thường gặp, thì tôi nghĩ là bạn có thể thử đọc cuốn này.
Cá nhân tôi nghĩ Kevin O’leary đích thực là một người bị ám ảnh về tiền. Song song với điều đó là tính cách lãng mạng và hóm hỉnh. Thật không ngạc nhiên khi Kevin trở thành ngôi sao giả trí với chương trình Shark Tank “Thương vụ bạc tỷ”. Bác ấy có một quỹ đầu tư, có một thương hiệu rượu vang và biết chơi guitar. Như vậy là thừa đủ để các chị em hâm mộ.
Lúc nào tôi cũng nhận được câu hỏi này: “Kevin, bí quyết làm giàu là gì?”. Bí quyết là đây:
Không tiêu quá nhiều, tiết kiệm phần lớn và luôn luôn đầu tư.
Lời khuyên đơn giản thường dễ nghe nhưng khó làm. Tại sao rất nhiều người cứ làm ngược lại – đầu tư ít, tiêu quá nhiều, gần như không tiết kiệm và vẫn cố ý lơ là vấn đề tài chính của mình? Vì họ không hiểu mối quan hệ giữa bản thân họ và tiền bạc. Trên thực tế, họ sợ phải hiểu nó và nó làm họ nản lòng – hay trong vài trường hợp, họ sợ rằng hiểu rõ sẽ buộc họ phải thay đổi cách tiêu tiền.
Bạn đừng lo nếu thấy bản thân mình thuộc nhóm ngại thay đổi cách tiêu tiền như kevin nói. Bằng chứng dễ thấy nhất là bây giờ đa phần mọi người trong xã hội vẫn chưa giàu như bạn và tôi. Nếu ai cũng giàu cả thì cuốn sách này của Kevin O’leary đã không bán chạy.

Hãy tiết kiệm tiền
“Đôi khi người khác có thể giúp bạn thoát khỏi tình cảnh khó khăn. Song có những lúc, thứ duy nhất giúp được bạn là tiền. Nhưng muốn tiền cứu được bạn, trước hết bạn phải tiết kiệm được tiền đã.”
Đa phần năng lực tài chính của chúng ta tới từ những lời chỉ dậy của cha mẹ. Mẹ của Kevin O’leary, bà Georgette đích thực là một bậc thầy về quản lý chi tiêu gia đình. Trong cuốn sách này Kevin cũng nhắc nhiều tới bà. Phần nội dung này biến cuốn sách trở nên gần gũi. Trong sách Kevin nói nhiều về việc giáo dục tiền bạc từ bố mẹ dành cho con cái. Giúp con cái hiểu được giá trị của đồng tiền.
Mình không bao giờ muốn bị hoảng sợ và bất lực như thế này một lần nữa. Mình không bao giờ muốn con cái mình nếm trải cảm giác sợ hãi vì kinh tế.
Không phải tôi đang cổ vũ bạn nên đi mua đồ Chanel dù không đủ điều kiện. Tôi chỉ đang đề nghị bạn, hãy đong đếm giá trị của mọi thứ bạn mua trước cơn bốc đồng.
Còn với người lớn. Chúng ta phải học được cách tiết kiệm. Theo như Kevin, công cụ quan trọng đầu tiên bạn sẽ cần là thông tin về bản thân, các mục tiêu và năng lực giúp bạn đạt được mục tiêu đó. Bạn phải biết vị trí hiện tại của mình trước khi hướng tới đích.
Kevin O’leary khuyên chúng ta nên bắt đầu kiểm soát dòng tiền và đầu tư
Đừng cho bạn bè và người thân vay tiền. Hãy cho luôn nếu bạn có thể. Kevin nói thẳng và thật như vậy.
“Không có bãi mìn nào kinh khủng hơn, không có nguy cơ sụt hố thảm họa nào lớn hơn là khi người thân cho nhau vay tiền. Cho nên tôi thường không thể hiểu nổi mỗi lần tôi bị chỉ trích trong Thương Vụ Bạc Tỷ vì tôi nói không thể trộn lẫn tiền và nước mắt.”
Bạn không biết lúc nào nên đầu tư? Hãy bắt đầu ngay khi bạn không mắc nợ.
Kevin khuyên độc giả bắt đầu đầu tư ngay. Bất kể tuổi tác. Bất kể họ đang có bao nhiêu tiền, miễn là khi đó họ không phải trả khoản nợ nào. Điều đó thất quá đúng. Tiếc là nhiều người không biết nhiều về đầu tư. Nên thay vì đó chúng ta thường tiết kiệm hơn. Vậy nên Kevin đẫn giải:
Bạn không biết đầu tư từ đâu? Cách giải quyết đơn giản thôi. Hãy đầu tư như phụ nữ.
“Muốn tranh cãi nữa không? Đây nhé: tôi tin phụ nữ làm nhà đầu tư giỏi hơn đàn ông. Tôi nói xuất phát bằng chứng riêng, với tư cách là một người đã được mục sở thị rất nhiều danh mục đầu tư. Cứ khi nào có một danh mục đầu tư ấn tượng thì … nó thuộc sở hữu của một người phụ nữ”.
Phần khởi sự đầu tư này Kevin chém gió, nịnh các quý cô quá đi. Bởi vì phần sau đó nữa ông ấy khuyên chúng ta kiểm soát “đam mê mua sắm”. Mà đam mê này là một sở thích nổi bật thuộc về phụ nữ. Song kevin nói về việc đầu tư cũng rất chuẩn. Đàn ông thường không tập trung vào việc đầu tư và tiêu tiền nhiều như phụ nữ. Mà các bạn cũng đừng ngạc nhiên khi Kevin so sánh như vậy, tiêu đề của cuốn sách này là “đàn ông, đàn bà và tiền bạc” nhé!
Sai lầm đầu tư vào bất động sản.
Kevin O’leary cho rằng, cả đời đầu tư một kiểu cũng là thất bại. Tức là phải đa dạng hóa kênh đầu tư theo độ tuổi. Kevin cũng cảnh báo kênh đầu tư vào bất động sản, nhất là vay vợ để đầu tư vào bất động sản.
Bất động sản là một dạng đầu tư rắc rối. Tôi không khuyến khích bất động sản chiếm qúa 20% trong mọi danh mục đầu tư nhưng các căn nhà lại chiếm tới 80% danh mục của mọi người. Đó là một tài sản lớn mà mọi người dành cho lúc nghỉ hưu. Nhưng quá nhiêu người phạm cùng một sai lầm khi tính toán giá trị thật của các khoản đầu tư… Bất động sản là khoản đầu tư hiệu quả chỉ duy nhất trong trường hợp không cơ nợ cầm cố trong đầu tư. Mọi trường hợp khác đều là ngân hàng kiếm tiền song song với bạn, thường là lãi nhiều hơn bạn.
Tin hay không thì tùy bạn, nhưng ở Hà Nội có nhiều người nghĩ rằng họ đủ mạnh để sử dụng dòn bẩy khi đầu tư vào bất động sản. Rồi sau đó bị thua lỗ và phải rút chạy mất dép. Đặc biệt là ở nhiều dự án quảng cáo đẹp tới mê hồn. Kinh nghiệm cần rút ra là đừng đầu tư bất động sản nếu bạn không chắc chắn rằng mình giải quyết được khoản vay.
Kevin cũng nói về thế hệ Boomer và thế hệ Boomerang.
Thê hệ Boomer là má chỉ tới thệ hệ bùng nổ dân số ở Mỹ sau chiến tranh thê giới. Tức thệ hệ được sinh ra khoảng từ 1946 tới 1964. Ở Việt Nam, thế hệ sinh ra sau chiến tranh cũng tương tự, tôi nghĩ có thể tính từ năm 1976 tới khoảng 1996 đi.
Thế hệ Boomerang là thế hệ trở lại sống với người thân, gia đình sau khi đã ra ở riêng, tự lập và thất bại. Ám chỉ tới thế hệ vật lộn với các khoản vay sinh viên và các hóa đơn ngày càng tăng của tuổi trẻ. Ở nước ta, thế hệ boomerang cũng ngày càng gia tăng. Kết hợp với thế hệ “nằm thẳng” nữa là hợp cạ.
“Cha mẹ bạn dường như không đủ dũng khí nói với bạn điều này, nhưng họ không thực sự muốn bạn dọn về nhà sống đâu. Không phải vì họ không yêu bạn. Họ yêu bạn chứ. Mà bởi họ không thể gánh nổi. Trọng tâm của họ phải đặt vào sức khỏe tài chính của chính họ và tích lũy đủ tiền hưu trí. Chứ không phải tiếp tục đem sự thoải mái và hạnh phúc cho bạn. Đó là việc của bạn.”
Đây là đoạn mình rất thích khi đọc cuốn sách này của Kevin. Mình thấy Kevin đặt tên cuốn sách bắt đầu bằng từ “Sự thật” cũng rất chuẩn. Cuốn sách nói giúp nỗi khổ của những bậc sinh thành.
Còn nhiều kinh nghiệm về tiền bạc nữa được Kevin O’Leary chia sẻ trong cuốn sách này. Cũng như trong seri sách về tài chính của ông. Như các cuốn: “Sự thật trần trụi về kinh doanh, cuộc sống và tiền bạc”, “Sự thật tàn nhẫn về gia đình, con gái và tiền bạc.”… Mấy cuốn sách này để đọc trước khi đi ngủ tốt hơn là lướt facebook bằng iphone.
Lời bình về cuốn sách
“Những lời khuyên giá trị được truyền đạt ý nghĩa sẽ dễ dàn được tìm thấy trong cuốn sách này. Cuốn sách sẽ có ảnh hưởng sâu sắc đến cách mọi người quản lý tiền của họ” – Pulishers Weekly.
Nam Hải