Quốc Gia Khởi Nghiệp (Start-Up Nation) của hai tác giả Dan Senor và Saul Singer được xuất bản năm 2009. Là cuốn sách viết về Israel, quốc gia dẫn đầu về nghiên cứu khoa học, đặc biệt là trong khoa học tự nhiên, kỹ thuật, và khoa học y tế.
Hòa bình cho trung đông
Gần đây chúng ta lại nghe báo đài nói nhiều về Israel và Hamas. Cuộc chiến này đã cướp quá nhiều mạng người. Gây bất ổn cho người dân khu vực trung đông vốn đã nhiều khó khăn và nghèo đói. Tôi rất hy vọng hòa bình sớm có thể lập lại. Dù dân tộc nào cũng có quyền được sống hòa bình, đó là chân lý, là lẽ phải.
Trong phạm vị bài giới thiệu cuốn sách này tôi xin tập trung vào vấn đề kinh tế. Chính xác thì đây là vấn đề kinh tế vĩ mô – ở tầm một quốc gia. Rất hiếm những case như israel để chúng ta có thể nghiên cứu và nghiền ngẫm. Bài học từ quốc gia nhỏ bé giàu năng lượng này rất có ích cho các nhà hoạch định chính sách của nước ta. Với riêng tôi, đọc sách về israel thú vị hơn xem tiktok, và vậy là đủ rồi.
Những điều thú vị về dân tộc do Thái
Trên hành trình kìm kiếm sự thông thái để khởi nghiệp chắc chắn bạn sẽ nghe nhiều tới đất nước Israel. Dân tộc do thái được mệnh danh là dân tốc thông minh nhất thế giới. Sau đây là vài câu hỏi và đáp án thú vị cho bạn:
Ai đang kiểm soát thế giới? Hình như là Người Do Thái. Hay cụ thể hơn là gia tộc Rothschild. Họ này nghĩa là “Tấm khiên đỏ” trong ngôn ngữ cổ của Đức. Họ đang nắm quyền kiểm soát 165 ngân hàng trung ương của các nước trên thế giới. Bao gồm cả FED của Mỹ.
Người do thái có bao nhiêu giải Nobel? Giải Nobel được trao thưởng từ năm 1901. Tính tới 2015, các giải thưởng đã được trao tặng cho 855 người. Ít nhất đã có 193 người Do Thái đoạt giải Nobel, chiếm tổng số 22% giải thưởng Nobel mặc dù tổng dân số của người Do thái chiếm 0.2 % so với tổng dân số nhân loại. (Số liệu tới 2016, thế giới ước tính có gần 15 triệu người theo đạo Do Thái)
Tôn giáo nào cổ nhất thế giới? Đạo Do Thái giáo (Judaism) là một trong những tôn giao độc thần cổ nhất. Theo truyền thuyết Do thái được viết bởi Moses vào thiên niên kỷ thứ hai trước công nguyên, theo nhiều ước tính, vào năm 1500 TCN.
Người do thái chiếm bao nhiêu trong số người giàu của thế giới? Trong 50 người giàu nhất thế giới hiện nay do tạp chí Forbes đưa ra (3/2015) có tới 10 người Do Thái. Tính tới 2016, Trong 1,426 tỷ phú khắp nơi trên thế giới, 165 hay 11.6% tỷ phú là người Do Thái.
Đây là quyển sách viết về câu chuyện kinh tế thần kỳ của đất nước Israel.
Qua cuốn “Quốc Gia Khởi Nghiệp” độc giả sẽ biết được lý do vì sao một quốc gia dân số nhỏ, phần lớn diện tích là hoang mạc, luôn ở trong tình trạng chiến tranh lại có thể trở nên thịnh vượng. Dẫn đầu thế giới về nhiều lĩnh vực công nghệ, kinh tế và quân sự. Trong khi, nhiều quốc gia khác đang chật vật với bẫy thu nhập trung bình dù có tài nguyên thiên nhiêu ưu đãi.
Nam Hải không cho rằng so sánh Israel và Việt Nam là một việc làm thông minh. Mỗi quốc gia có những đặc thù khác biệt riêng. Cả 2 đất nước đều đang trong quá trình phát triển. Cả hai dân tộc có nhiều nét tương đồng: Trải qua nhiều cuộc chiến tranh. Nền kinh tế đi lên từ nông nghiệp. Đều đang lấy ngành công nghiệp – công nghệ là mục tiêu phát triển hàng đầu. Và đều ở gần những quốc gia thù địch. Do vậy, biết về nước bạn sẽ giúp nước ta học hỏi được nhiều chính sách phát triển quý giá. Hơn nữa, về mặt cá nhân, Dân tộc do thái có rất nhiều điều thú vị chúng ta có thể học tập.
Những thách thức của một “Quốc Gia Khởi Nghiệp”
Nếu nói là thách thức thì bất kỳ một quốc gia nào muốn phát triển đều có. Từ tài nguyên, dân số, mật độ, địa lý hay kinh tế. Chỉ khác nhau ở mức độ tập trung và sẵn sàng đối mặt. Dân tộc nào có đủ ý chí để vươn lên thì đất nước đó sẽ vững mạnh.
Về mặt tư tưởng. Nam Hải cho rằng những năm gần đây nước ta cũng đang đi theo hướng trở thành một “quốc gia khởi nghiệp”. Nhà nước cung cấp các dịch vụ để khối tư nhân phát triển. Chính phủ cũng ban hành nhiều chính sách hỗ trợ cho doanh nhân khởi nghiệp và cho các nhà khoa học nghiên cứu sáng tạo. Loại bỏ nhiều rào cản chính sách và tệ nạn tham nhũng. Sẵn sàng mở cửa nền kinh tế để đón nguồn vốn từ nước ngoài và hội nhập quốc tế. Dù rằng con đường còn dài và còn nhiều chông gai. Nhưng chúng ta đã tạo ra một thế hệ các bạn trẻ đầy ý chí và khát khao vươn lên. Đấy là tiền đề cho một quốc gia phát triển thịnh vượng.
Cuộc khủng hoảng y tế – kinh tế 2020 đã kéo lùi thế giới. Chiến tranh và xung đột đại chính trị làm thay đổi bản sắc thể chế kinh tế của nhiều khu vực. Khó khăn còn ở phía trước rất nhiều. Thập kỷ tới chúng ta đều phải đối mặt với nhiều xung đột tiếp diễn. Cá nhân Nam Hải tin rằng ở nơi nào có khát vọng và sáng tạo, ở đó sẽ có thịnh vượng và tiến bộ. Liên tục đổi mới là con đường duy nhất mà cả 2 dân tộc Israel và Việt Nam có thể lựa chọn.
Thủ tướng đầu tiên của Israel đã từng phát biểu: “Những chuyên gia chỉ là chuyên gia trong những chuyện đã có tiền lệ, không có chuyên gia cho những điều chưa xẩy đến”. Để trở thành chuyên gia tương lai, tầm nhìn phải thay thế kinh nghiệm…”
Lời tựa của đại sứ quán Israel.
Israel và Việt Nam đã thiết lập quan hệ được hơn 20 năm (Tính tới 2013). Sự hợp tác giữa hai nước đang phát triển rất nhanh bao gồm kinh tế và thương mại. Cuốn sách này sẽ giúp các đối tác của chúng tôi ở Việt Nam hiểu hơn về Israel, về con người và động cơ của chúng tôi trong ngành công nhiệp và công nghệ cao. Và sự thấu hiểu này sẽ tạo tiền đề cho các chương trình hợp tác tốt hơn trong tương lai.
Một vài lời đề tặng cho “Quốc gia khởi nghiệp”:
Điều đáng suy ngẫm là nước ta lớn hơn Israel khoảng 12 lần, dân số đông hơn gấp 11 lần và tài nguyên nhiều gấp bội Israel nhưng GDP đầu người lại kém họ 23 lần, thậm chí còn phải tiếp nhận viện trợ từ quốc gia này. Đây là nỗi niềm lớn của chúng ta. – Đăng lê Nguyên Vũ, Chủ Tích Café Trung Nguyên.
(Tới 2019, chúng ta chỉ còn kém Israel khoảng 15 lần thôi. – Nam Hải)
Hấp dẫn và lôi cuốn người đọc. Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới rơi vào suy thoái, cuốn sách này mang lại hy vọng cho những quốc gia, vùng lãnh thổ đang gặp khó khăn. Israel đã đấu tranh vượt qua những trở ngại của mình, và họ hy vọng những nước khác cũng làm được điều tương tự. – Forbes.com
Lời giải thích sống động cho lý do tại sao Israel trở thành một trong những vườn ươm công nghệ lớn nhất thế giới. Đây là một cuốn sách thương mại không thể bỏ qua. – Jeffrey Goldberg, Alantic.
Cuốn sách xuất hiện đúng thời điểm và là lời khích lệ rất cần thiết để các quốc gia và các công ty phát huy tinh thần khởi nghiệp. – Meg Whitman. Nguyên giám đốc và CEO của Ebay
Chú thích: Trong bài sử dụng nhiều dữ liệu lấy từ nguồn internet, nhất là bách khoa wiki.
Trên tay Nam Hải là “Quốc Gia Khởi nghiệp” bản năm 2013. Sách nhỏ, giấy tốt. Nội dung sách xứng đáng được sử dụng để quảng bá cho con người và đất nước Israel. Sách cực kỳ hữu dụng cho các nhà quản lý chính sách và lãnh đạo doanh nghiệp.
Nam Hải
