Kỹ năng đọc sách là kỹ năng nền tảng. Tri thức là sức mạnh. Rèn luyện kỹ năng đọc giúp bạn làm chủ kho tàng kiến thức của nhân loại. Do vậy kỹ năng đọc hay chính xác hơn là kỹ năng truy tìm kiến thức là kỹ năng cơ bản nhất trong thời kỳ hiện đại. Dù bạn có chủ đích hay không thì bạn cũng sẽ rèn luyện kỹ năng này. Tại sao bạn không chủ động phát triển kỹ năng đọc hơn nhỉ!?
Để cải thiện kỹ năng đọc sách bạn có thể thực hiện các bước sau.
Xác định mục tiêu đọc
Thật rõ ràng về lý do bạn đọc cuốn sách đó. Bạn muốn học hỏi kiến thức mới, giải trí hoặc tìm hiểu về một chủ đề cụ thể nào đó? Thường thì đa phần bạn sẽ không cần đọc hết cả cuốn sách để tìm được kiến thức mà mình muốn. Và việc lựa chọn đọc cuốn sách nào cũng rất quan trọng nữa. Xác định đúng mục tiêu đọc thì bạn sẽ biết khi nào mình “đọc đã no” và chyển qua “thực hành” áp dụng kiến thức đã có vào thực tế.
Chọn sách phù hợp với điều bạn đang thực sự quan tâm và có liên quan tới mục tiêu đọc của bạn.
Số lượng sách hiện tại trên thế giới là rất nhiều. Cùng một chủ đề có thể có hàng tá cuốn sách khác nhau. Lựa chọn đúng cuốn sách là một điều may mắn. Ngoài sách, chúng ta có thể tìm kiến thức qua nhiều kênh khác nữa như internet, tạp chí, podcast, video trên youtube hoặc từ những người thầy thông thái, người bạn chân thành… chúng ta có thể xác định đây là con đường tìm kiếm lời giải cho bài toán đã hiện hữu. Chúng ta tìm đủ mọi cách. Nhiều kiến thức có giá trị thông tin quý giá và không thể có trên sách hay internet. Vậy nên chúng ta sẽ phải tìm kiếm từ nguồn khác. Hãy cần mẫn tìm kiếm.
Xác định thời gian đọc cụ thể mỗi lần đọc.
Lập kế hoạch hàng ngày cho việc đọc. Dù chỉ là vài phút cũng sẽ giúp bạn tiến bộ. Qua nhiều lần truy tìm kiến thức bạn sẽ có những kỹ năng xử lý thông tin rất tốt. Não bộ của bạn sẽ hình thành kỹ năng ghi nhớ nhanh và tăng tốc độ đọc. Kỹ năng đọc sách được mài giũa cùng giống như cơ bắp được vận động vậy. Để luyện tập tốt hãy xác định khoảng thời gian cụ thể trong ngày mà bạn “luyện cơ não”. Có một vài cuốn sách hướng dẫn kỹ năng đọc nhanh rất hữu ích bạn có thể tham khảo thêm.
Tạo thói quen đọc sách
Khởi đầu có vẻ sẽ khó khăn với người đam mê vận động. Ngồi một chỗ đọc chữ nhiều, có thể xuất hiện cảm giác hoa mắt. Sau này quen dần bạn sẽ đọc được rất nhanh. Để vượt qua sự phân tâm của “những lần đọc đầu tiên” bạn có thể sử dụng truyện tranh, truyện hài, hoặc sách nói. Bất cứ công cụ nào dễ dàng và giàu năng lượng tích cực giúp bạn vượt qua điểm kháng cự. Cứ đọc đã! Đọc bất cứ thứ gì. Sau khi đã có thói quen đọc và phân tích nhanh kiến thức đọc được thì thói quen đọc sách sẽ hình thành. Cứ đều đặn và điều độ. Mọi thứ sẽ dễ dàng dần. Cả với sách tiếng anh hay ngoại ngữ khác cũng vậy. Không có gì là bạn không thể làm. Nước chảy đá mòn. Hãy tiến lên!
Thực hành đọc thường xuyên
Kỹ năng đọc giống như luyện võ. Luyện võ phải luyện nội công. Tức là dù bạn biết kỹ thuật, đã làm qua, thì để nó thành kỹ năng bạn còn cần phải làm hàng ngày và tích tụ “điểm kinh nghiệm” để thăng cấp kỹ năng đọc của bản thân. Và kỹ năng nào cũng vậy, không xài thường xuyên là sẽ bị tụt lùi. Cuộc sống này không tiến ắt là đang lùi. Con cá bơi ngược dòng là con cá sống. Hãy kiên nhẫn, ai trên đời cũng sẽ phải đọc ít, đọc nhiều. Kỹ năng đọc không có ai là bỏ được. Chỉ có người đọc giỏi và đọc chưa giỏi. Hãy cứ là phiên bản tốt nhất của bạn vào ngày hôm nay là được.
Tìm một nơi yên tĩnh và thoải mái
Chọn một không gian yên tĩnh, ít có sự xao lẵng để tập trung đọc sách. Một số người sẽ có thể tập trung hơn với nhạc nhẹ. Tôi được biết chúng tạo ra bước sóng não đều đặn giúp bạn hấp thu tốt hơn thông tin và giảm tải căng thẳng khi tập trung quá mức. Trong một quán café, gần cây cối, trong thư viện, cạnh một con sông hay trong phòng tắm… đều là những nơi đọc sách được. Một số tù nhân còn cho rằng không gian tĩnh lặng trong phòng giam rất tuyệt vời để tìm hiểu trí thức mới. Khi bạn làm chủ tâm cảnh thì ở đâu cũng đọc sách được.
Hãy biết cách sử dụng sách giấy
Bạn có thể dọc trên điện thoại, trên laptop, nghe sách nói hay thiết bị đọc chuyên dụng khác nhưng trong mọi trường hợp nên ưu tiên sách giấy. Một cuốn sách giúp bạn không bị phân mảnh thông tin. Vì thường một cuốn sách sẽ được viết tổng hợp thành một chủ đề cụ thể. Tiếp nữa, nó là giáy thì bạn có thể ghi, xé, cầm, sờ, ngửi… tăng số lượng giác quan tương tác giúp bạn “đọc và nhớ” nhanh hơn rất nhiều.
Kỹ năng đọc sách nhanh
Học các kỹ năng đọc nhanh như đọc quét nhanh, tóm tắt nhanh, nhấn mạnh thông tin quan trọng để có thể đọc hiệu quả hơn trong thời gian ngắn. Hãy dùng hết công suất đôi mắt của bạn cho việc đọc. Tôi khuyến khích bạn xem video hoặc tham gia một số khóa học về đọc nhanh. Hãy làm việc này sớm, nó sẽ tích kiệm cho bạn cực kỳ nhiều thời gian và công sức về sau. Ngoài ra, bạn nên có nước muối nhỏ mắt. Nó giống như dầu bôi trơn cho chiếc máy khâu vậy. Khi áp dụng các kỹ năng đọc nhanh thì mắt rất nhanh bị mỏi. Bạn có thể nghỉ giữa chừng và giảm áp cho mắt bằng cách nhìn ra xa, mát xa, hoặc nhắm mắt nghỉ một chút. Hãy hạnh phúc vì bạn có thể đọc bằng mắt, trong khi trên thế giới có nhiều người mù phải đọc bằng tay.
Ghi chú và thảo luận
Bạn có thể ghi chú về những ý tưởng chính và quan trọng ra đâu đó. Mark Zuckerberg từng ghi những điều khoản đầu tiên của hợp đồng tỷ đô mua lại instragram trên một mẩu giấy ăn (trong bếp, với sự hỗ trợ của vợ). Việc thảo luận với bạn bè và đối tác về những thứ bạn đọc được giúp bạn sử dụng toàn bộ các giác quan cho nội dung quan trọng đó. Về cơ bản thì bạn đã sử dụng toàn bộ cơ thể để ghi nhớ kiến thức và tìm cách truyền đạt lại cho người khác. Nó là quá trình phân tích, tổng hợp, lý luận, hùng biện, thuyết trình… và tổ hợp rất nhiều kỹ năng. Giảng giải cho ai đó về những thứ bạn đã đọc là một cách học cực kỳ hiệu quả. Các học giả uyên bác sẽ có kỹ năng tóm lược ngắn gọn và truyền đạt hiệu quả những gì họ muốn – bằng toàn bộ cơ thể và tâm hồn của họ.
Đọc nhiều thể loại
Đọc nhiều thể loại khác nhau để mở rộng kiến thức và phát triển kỹ năng đọc da dạng. Đọc nhiều còn giúp não bộ của bạn có chỉ mục về các chủ đề. Giúp bộ não của bạn mở rộng bờ cõi như đại dương bao la. Có những cuốn sách giống như ánh mặt trời, chiếu sáng những góc tối của bạn. Giúp bạn vượt qua những sang chấn tâm lý. Tâm hồn bạn được ngột rửa sạch sẽ, trạng thái tâm lý của bạn sẽ về mức ổn định và sẵn sàng cho cái mới.
Tận hưởng quá trình đọc
Đọc sách ngoài việc hấp thu kiến thức chủ động và thụ động, còn giúp bạn thư giãn. Mỗi cuốn sách là một thế giới, hãy khám phá và tận hưởng quá trình đọc. Nhìn ngắm nhiều cuộc đời từ một con mắt khách quan giúp bạn trưởng thành lên rất nhiều. Mỗi từ bạn đọc là mỗi nấc thang nâng bạn lên.
Tôi đã sử dụng ChartGPT để làm sườn bài này. Bài viết gốc của AI là một loạt mười cái gạch đầu dòng. Bọn AI sẽ phục vụ chúng ta lâu dài nhưng chẳng đọc sách thay chúng ta được. Hy vọng bài viết chưa hoàn thiện này của tôi có thể giúp bạn xây dựng kỹ năng đọc. Hoặc ít nhất gợi mở cho bạn thứ gì đó.
Nam Hải
