Jeff Bezos là tỷ phú hàng đầu thế giới và Amazon đang là đế chế thống trị thị trường bán lẻ. Hành trình trở nên vĩ đại của Jeff Bezos được Brad Stone kể lại qua cuốn sách này.
Nếu ai đó hỏi, mình hâm mộ Jeff Bezos hay Elon Musk hơn? Mình xin trả lời là: “Mình chọn Bezos cho công việc kinh doanh, cho hiện tại. Còn Elon cho công nghệ, cho những giấc mơ và tương lai.”
Cuốn sách giành giải sách kinh doanh 2013 của Financial Times và Goldman Sachs
Nam Hải rất thích đọc sách kinh doanh. Mình đã đọc rất nhiều cuốn về các tập đoàn lớn của Mỹ như Micorsoft, Ebay, IBM, Intel, Facebook, Google, Tesla… cảm xúc và kiến thức tới từ các cuốn sách này rất khác nhau.
Ví dụ như khi đọc về IBM, đó là cuốn sách về ảnh hưởng của một cá nhân xuất chúng, Thomas Watson rất uy quyền với cả tập đoàn nhưng cực kỳ “sợ” vợ.
Khi đọc về Facebook, độc giả sẽ thấy được vẻ lấc cấc của cậu sinh viên Mark Zuckerberg. Nhưng Mark chưa bao giờ có ý định bán công ty mà chỉ thích mua lại các công ty khác… giống facebook.
Hay khi bạn tìm hiểu về Bill Gates, bạn sẽ thấy sự nổi loạn và thông minh pha trộn với nhau. Sự nổi loạn và ham vui của Gates phần nào đó chẳng kém gì Elon Musk hay Richard Branson.
Ý mình là bạn sẽ khám phá cuộc sống của những con người đã định hình lên thế giới hiện tại qua các cuốn sách. Mà trọng tâm là những quyết định của họ với các doanh nghiệp mà họ điều hành. Bạn sẽ học hỏi được rất nhiều.
Với cuốn sách Jeff Bezos và kỷ nguyên Amazon cũng vậy. Trước tiên là sách đã giành giải thưởng rồi. Và câu chuyện rất lôi cuấn. Mình không có gì để phàn nàn cả. Sách quá hay để độc giả có một trải nghiệm đọc thú vị.
Phạm vi nội dung của cuốn sách
Nguyên tác của cuốn sách là The Everything store: Jeff Bezos and the age of Amazon. Được Brad Stone viết và xuất bản vào khoảng năm 2013. Điều này bạn nên nắm được. Rằng các sự kiện của Jeff và Amazone từ năm 2013 tới nay sẽ không có trong sách. Do vậy, chúng ta hiểu rằng thứ chúng ta đang đọc là: hành trình Amazon trở nên vĩ đại. Tóm lại, đây là một cuốn sách lịch sử.
Khi bạn sống đến 80 tuổi và khoảnh khắc yên tĩnh hồi tưởng ký ức bản thân trong nhiều năm qua, những câu chuyện ngắn gọn, súc tích và ý nghĩa nhất cuộc đời về hàng loạt chọn lựa trong quá khứ sẽ hiện ra. Cuối cùng, chúng ta là lựa chọn của chính chúng ta.
Jeff Bezos trong bàiphátbiểu tại đại học Princeton ngày 30/05/2010.
Đương nhiên, Jeff Bezos là nhân vật chính của câu chuyện. Đọc đúng tên của ông là “Bay-zose”, không phải là “Bee-zose” nhé. Trước khi đọc cuốn sách này mình cũng không phát âm chuẩn tên của Bezos.
Rõ ràng hơn, chúng ta sẽ được theo chân Jeff Bezos từ khi bắt đầu khởi nghiệp. Chèo lái con thuyền Amazon qua từng khúc lượn của lịch sử. Điều lôi cuốn là các quyết định lựa chọn của Bezos. Có những cao trào, ông phải ra những quyết định thực sự rất khó khăn. Amazon cũng như nhiều doanh nghiệp dot-com khác, họ đã rất chật vật để sống sót qua bao giông. Họ cũng có nhiều thương vụ thất bại, đôi khi là bên bờ vực phát sản. Thất thoát nhân tài. Khủng hoảng truyền thông….
Nhưng cuối cùng thì họ vẫn là người chiến thắng.
Cầm quyền sách trên tay là các bạn đang cầm chiếc hố đen ẩn chứa những bí mật kinh doanh của Jeff Bezos. Những lời văn trực diện của Brad Stone, không giấu giếm sự kiên định cũng như những nét đáng ghét của Bezos. Ngoài ra, tuổi thơ phức tạp của Jeff cũng được Brad Stone bộc bạch chi tiết. Câu chuyện thực sự rất cảm động. Nam Hải rất ấn tượng về tự tử tế và khôn ngoan của ông bà Pop và Mattie Gise:
“Jeff ạ, một ngày nào đó cháu sẽ hiểu rằng, trở thành người tốt bụng và tử tế khó khăn hơn nhiều so với người thông minh.”
Đây là một bản giao hưởng nhiều mầu sắc. Nhiều câu chuyện kinh doanh nghẹt thở, điều hành doanh nghiệp vượt khó và mua bán sát nhập. Chắc chắn làm hài lòng sự hiếu kỳ của độc giả mê kinh doanh.
Jeff Bezos và Amazon từ 2013 tới 2021.
Về những điều chưa nói tới, tới năm 2013 thì Jeff Bezos vẫn chưa ly hôn với MacKenzie. Tài sản của họ ước tính lúc đó khoảng 25 tỷ USD, và Bezos đang là người giầu thứ 12 ở Mỹ. Ước mơ của Jeff Bezos về việc con người có thể định cư lâu dài ở ngoài vũ trụ cũng vẫn chưa có nhiều bước tiến. Blue Orgin mới chỉ đưa ông tới mấy trang trại để xây dựng bệ phóng tên lửa.
Cho tới nay, 2021, Jeff Bezos đã trở thành người giàu nhất thế giới. Ông cùng Elon Musk cạnh tranh 2 vị trí dẫn đầu và cũng cạnh tranh mạnh mẽ trong lĩnh vực hàng không vũ trụ. Ước tính tài sản của Jeff Bezos hiện tại đã vào khoảng hơn 200 tỷ usd. Dù rằng đã ly dị vợ và mất vài chục tỷ.
Ngày 5/7/2021, Bezos đã từ chức giám đốc điều hành Amazon và chỉ giữ chức chủ tịch điều hành. Điều này là một thay đổi lớn, nếu bạn đọc kỹ trong sách, bạn sẽ thấy ban quản trị của Amazon đã rất chật vật để tìm kiếm người điều hành. Những người tới và đi đã để lại cho công ty nhiều vết thương kéo dài cả thập kỷ.
Mới đây, Jeff Bezos với bản tính thích cạnh tranh, đã thua kiện công ty SpaceX của Elon Musk về việc phát triển tầu vũ trụ đổ bộ mặt trăng của NASA. Nhưng có lẽ điều đó không quá khiến ông phiền lòng. Mục tiêu của Blue Orgin và SpaceX vẫn có nhiều khác biệt. Dù sao, Blue Orgin đã có những thành công đầu tiên. Jeff Bezos đã được ngắm nhìn trái đất từ trên vũ trụ. Ông chia sẻ “Thiên nhiên tươi đẹp nhưng cũng rất mong manh” trong hội nghị COP26. Đồng thời ủng hộ 2 tỷ USD để ổn định nguồn lương thực và phục hồi cảnh quan tại châu Phi và Mỹ.
Theo Forbes, Jeff Bezos vẫn đang là người giàu nhất thế giới. Tài sản ước tính tới 11/2021 là vào khoảng 210.7 tỷ USD
Tóm lược nội dung của cuốn sách
Jeff Bazos và kỷ nguyên Amazon được chia làm ba phần:
- Phần 1: Niềm tin. Viết về giai đoạn hình thành Amazon tới khoảng năm 2000.
- Phần 2: Ảnh hưởng của con chữ.
- Phần 3: Nhà truyền giáo hay lính đánh thuê.
Một vài trích dẫn từ Jeff Bezos và kỷ nguyên Amazon.
Trong suốt thời gian đó, cái tên Cadabra vẫn tồn tại tạm thời. Tuy nhiên, cuối tháng 10/1994, Bezos tra cứu kỹ phân mục chữ A trong từ điển và ông thấy lóe lên trong đầu khi đọc đến từ Amazon. Con sông dài nhất hành tinh; cửa hàng sách lớn nhất hành tinh. Ông bước vào gara vào một buổi sáng và thông báo với hai đông nghiệp về cái tên mới. Ông đưa ra ám hiệu rằng sẽ không lắng nghe ý kiến của bất kỳ ai và đăng ký đường dẫn URL mới vào ngày 1/11/1994. “Nó không chỉ là con sống lớn nhất thế giới, nó lớn hơn nhiều lần so với con sông lớn thứ hai. Nó thổi bay tất cả các con sông khác,” Bezos nói. – Trang 50
Bezos thấy rằng chỉ tuyển dụng những cá nhân xuất sắc nhất và thông minh nhất chính là chìa khóa thành công của Amazon. – Trang 61
“Không! Không! 120 triệu USD!” Bezos hét lên. “Tôi muốn tất cả chúng. Nếu phải bỏ chúng đi, tôi sẽ tự mình đẩy chúng đến bãi rác.” – Trang 105
“Trước đó, tôi chỉ nhìn thấy Jeff luôn giữ vững vận tốc, mở rộng tăng trưởng bất chấp mọi giá. Tôi chưa từng thấy ông ấy hướng tới lợi nhuận và hiệu quả.” Scott Cook, người sáng lập Intuit và là thành viên hội đồng quản trị trong thời điểm đó, nói. – Trang 129
“Bạn không cảm thấy thông minh thêm 30% khi giá cổ phiếu tăng thêm 30%. Do vậy khi cổ phiếu xuống bạn không nên cảm thấy ngu đi 30%”, ông phát biểu trong một cuộc họp giữa các bên. Ông dẫn chứng lời của Benjamin Graham: “Trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán là cỗ máy bỏ phiếu. Trong dài hạn, nó là một chiếc cân” đo lường giá trị thực của một công ty. Nếu Amazon duy trì tập trung vào khách hàng, Bezos tuyên bố, công ty sẽ ổn. – Trang 139.
Khoảng bốn phút rưỡi trôi qua, tuy nhiên theo một số người tham dự, sự chờ đợi dường như vô tận. Cuối cùng, một giọng nói hào hứng cất lên, “Xin chào, Amazon.com xin nghe!”. Bezos nói: “Tôi chỉ gọi để kiểm tra,” vào đặt mạnh chiếc điện thoại xuống. Sau đó, Bezos hướng về phía Price, buộc tội ông không có năng lực và dối trá. Khoảng 10 tháng sau đó, Price bị sa thải. – Trang 142
Steve Job hỏi Piacentini lý do vì sao muốn đến nhà bán lẻ chán ngắt, trong khi Apple đang trong hành trình phát triển đổi mới lãnh vực máy tính. – Trang 151
“Sẽ có hai loại hình nhà bán lẻ: những công ty luôn nghĩ cách tăng giá, và những công ty luôn nghĩ cách giảm giá. Chúng tôi thuộc nhóm thứ hai, chấm hết”. Những câu nói này trở thành tư tưởng mới của Jeff và sẽ được nhắc lại nhiều năm đến phát ngán. – Trang 156.
Kim Rachmeler chia sẻ một câu nói yêu thích mà bà nghe được từ một đồng nghiệp vào thời điểm đó: “Nếu bạn làm không tốt, Jeff sẽ nhai ngấu nghiến bạn rồi nhổ văng ra. Và nếu bạn làm tốt, ông ấy sẽ nhảy lên lưng bạn và vắt kiệt sức của bạn” – Trang 162
Jassy, Bezos và Dalzell trình kế hoạch phát triển AWS lên hội đồng quản trị của Amazon và vấp phải phản ứng của “những cái đầu khó chơi”. John Doerr, đưa ra ý kiến mà Bezos sau này gọi là: “Hoài nghi tích cực”, đặt câu hỏi hiển nhiên: Vào thời điểm mà Amazon đang gặp khó khăn tuyển dụng kỹ sư và cần đẩy mạnh mở rộng ra nước ngoài. “Tại sao chúng ta cần tham gia vào lĩnh vực kinh doanh này?”
“Bởi vì chúng ta cần điều này”, Bezos trả lời và đưa ra ý kiến rằng nhu cầu của Amazon cho dịch vụ tương tự phản ánh nhu cầu chung của thị trường. Jassy vẫn nhớ Doerr nói với ông sau cuộc họp rằng, ông là người may mắn khi được làm việc trong công ty chấp nhận đầu tư vào dự án có mức độ táo bạo và liều lĩnh như vậy. – Trang 253
Mặc dù tại Phoenix 3 hàng hóa rất phong phú, nhưng Bezos vẫn nhìn ra các khoảng trống trong những dãy sản phẩm. “Để trở thành một công ty 200 tỷ USD, chúng ta phải tìm cách bán quần áo và thực phẩm”, Bezos thường xuyên nói điều này với các đồng nghiệp. Con số đó không phải được lựa chọn ngẫu nhiên; nó đề cập đến doanh số bán hàng của Walmart trong những năm giữa thập kỷ. – Trang 311
Amazon đã rút ra được một bài học từ cuộc chiến với Zappos, đó là họ sẽ kiên trì áp dụng các giao dịch của mình với các ông ty khởi nghiệp thương mại điện tử trong những năm tiếp theo. – Trang 322.
Jorgensen nói rằng ông luôn muốn gặp lại con trai – cho dù con ông làm nghề gì hay ở vị trí nào. Nhưng ông đã đổ lỗi cho bản thân vì cuộc hôn nhân đổ vỡ đầu tiên của mình và thấy xấu hổ khi phải thừa nhận rằng, tất cả năm tháng trước đây ông đã đồng ý không tham gia vào cuộc sống của con trai. Ông nói: “Tôi không phải là một người cha, người chồng tốt”. “Đó thực sự là lỗi của tôi. Tôi không đổ lỗi của Jackie vì tất cả”. Thật đáng tiếc, Jeff Bezos đã làm việc rất chăm chỉ để vươn lên, nhưng điều đó vẫn treo một dấu ấn nặng nề lên cuộc sống của người cha. – Trang 381
Về tác giả Brad Stone
Brad Stone sinh năm 1971, là một nhà báo người Mỹ. Ông chuyên viết về mảng công nghệ thông tin của thung lung Sillicon và từng làm việc cho các tờ như Newsweek và New York Times. Hiện ông là cây viết gạo cội của tờ Bloomberg Bussinessweek. Cuốn Jeff Bazos và kỷ nguyên Amazone của ông giành giải sách kinh doanh năm 2013 của Financial Times và Goldman Sachs.
Nhận xét về cuốn sách
“Jeff Bezos là một trong những nhà cải cách kiên định, tập trung và có tầm nhìn xa trông rộng trong kỷ nguyên của chúng ta, giống như Steve Job, ông ấy đã thay đổi và tạo ra các ngành kinh doanh mới. Brad Stone đã tái hiện được niềm đam mê và tài năng của Bezos trong cuốn sách dầy hấp dẫn và được đánh giá rất cao này” – Walter Isaacson tác giả cuốn Steve Jobs.
Nam Hải