Già Quá Sớm Khôn Quá Muộn của tiến sĩ Gordon Livingston: Tác phẩm tự hoàn thiện mình ăn khách do Washington Post bình chọn

Già Quá Sớm Khôn Quá Muộn bao gồm 30 lời khuyên hữu ích từ tiến sĩ y khoa Gordon Livingston. Đây là một cuốn sách giúp bạn gặp được một chuyên gia tâm lý. Và là lời nhắc nhở chúng ta rằng: Thực ra chúng ta kiểm soát được rất ít, và rằng, chúng ta sẽ không bao giờ tránh khỏi “hậu quả/kết quả” của những sự lựa chọn.

Năm nay tôi lấy vợ, tôi vừa đăng ký kết hôn cách đây ít ngày. Cũng không phải suy tính gì nhiều khi tôi đọc lại cuốn sách này. Đây là một cuốn sách sẽ lột trần sự thật về tình yêu, hôn nhân và gia đình.

Sách của bác sĩ tâm lý dành cho người lớn.

Già Quá Sớm, Khôn Quá Muộn (Too Soon old, Too Late Smart) là một câu tục ngữ Hà Lan. Được tiến sĩ Gordon Livingston lấy làm tên của cuốn sách giúp những bậc phụ huynh vượt qua những nỗi đau. Xuất bản vào năm 2004. Do vậy, Già quá sớm khôn quá muộn là một cuốn sách xử lý những vấn đề của người lớn. Không dành cho trẻ em và thanh thiếu niên.

Theo thống kê của Bộ Y Tế nước ta vào năm 2017, thì cả nước có khoảng 15% dân số mắc các rối loạn tâm thần phổ biến, 3 triệu người mắc bệnh tâm thần nặng. Còn theo thông báo của Viện Sức Khỏe Tâm Thần cho thấy có khoảng 30% dân số Việt Nam mắc các rối loạn tâm thần, trong đó tỷ lệ trầm cảm chiesm 25%.

Ở nước ta nhìn chung các bệnh tâm lý chưa được chú trọng. Các triệu chứng nhẹ như rối loạn cảm xúc, stress, hưng trầm cảm… thường người dân chưa tới khám bác sĩ tâm lý. Mà nghề bác sĩ tâm lý cũng chưa phát triển mạnh. Người dân thường tự xử lý các bệnh tâm lý. Nhiều trường hợp tiến triển nặng, rất khó chữa trị về sau.

Dưới áp lực của khủng hoảng kinh tế vài năm qua, cộng thêm sự quá tải của ngành y vì ảnh hưởng bởi dịch covid… cuộc sống nhiều gia đình trở nên khó khăn. Nhiều người đã mất việc làm. Đa số lại là lao động phổ thông ở các thành phố lớn. Trong nhiều gia đình, các cháu đang học ở nhà, với laptop, điện thoại… diễn biến tâm sinh lý rất phức tạp. Một cuốn sách của bác sĩ tâm lý lúc này có lẽ sẽ giúp ích được nhiều người. Nhất là với các bậc phụ huynh.

Thứ nhất, một cuốn sách thì quý vị có thể đọc… mà không cần cho ai biết là quý vị đang đọc sách gì. Thứ hai, là quý vị sẽ không mất quá nhiều thời gian đi lại, chờ đợi, giao tiếp, mất tiền… để được gặp bác sĩ tâm lý. Cuối cùng, phương án này rất rẻ, có tính lan tỏa. Dành vài phút cuối ngày để nghiên ngẫm lại sẽ rất hữu ích cho tầm hồn của quý vị.

“Bạn của bạn sẽ không nói với bạn… nhưng chúng ta sẽ không như vậy. Chúng ta sẽ nói!”

Phải, có thể đó chính là những điều mà người bạn thật sự sẽ làm: Nói những điều hơi khó nghe mà chúng ta cần biết để trở nên mạnh mẽ hơn, tốt hơn, hào hiệp hơn, can đảm hơn, tử tế hơn.

Download Già Quá Sớm Khôn Quá Muộn PDF.

Quý vị có thể đọc online Bản PDF Già Quá Sơm Khôn Quá Muộn nếu muốn. Chia sẻ cuốn sách hữu ích này với thế giới chắc chắn cũng là mục tiêu mà tiến sĩ Gordon Livingston viết sách. Do vậy mình mạn phép chia sẻ bản pdf của Già Quá Sớm, Khôn Quá Muộn. Mấy anh chị nhà xuất bản có đọc được thì cho Nam Hải gửi lời xin lỗi chân thành nha!

Chúng ta là những điều mà chúng ta thực hiện.

Trong Già Quá Sớm Khôn Quá Muộn, tiến sĩ Gordon Livingston dùng câu này để nói về sự tự lừa dối, các mối quan hệ và tình yêu.

“Vấn đề là tình yêu được bày tỏ qua hành vi. Thêm một lần nữa, chúng ta phải xác định mình là ai, chúng ta quan tâm tới ai và cái gì, không phải qua cái chúng ta hứa mà điều chúng ta làm. Tôi thường phải hướng mọi người chú ý đến vấn đề này. Chúng ta là loài động vật có ngôn từ, việc dùng ngôn từ để giải thích và lừa đảo là rất thông dụng. Sự lừa gạt tồi tệ nhất, tất nhiên, là lừa gạt chính mình. Chúng ta tin vào cái gì có quan hệ gần gũi với nhu cầu mà chúng ta cảm thấy trong sâu kín lòng mình. Chẳng hạn như giấc mơ về một tình yêu hoàn hảo, và sự chấp nhận không hoàn hảo về điều gì chỉ có sẵn từ một người mẹ tốt.”

Theo sau đó, Tiến sĩ Gordon Livingston còn nói về sự cầu toàn. “Sự hoàn hảo là kẻ thù của những gì tốt đẹp”. Chương này cũng rất hay. Những người gặp vấn đề cầu toàn trong các mối quan hệ (chính xác hơn là kiểm soát) cũng rất dễ gặp. Hy vọng quý vị đọc chương này mà không bị sock.

Chúng ta là việc chúng ta làm – áp dụng với công việc

Ngày trước Nam Hải hay dùng câu khẩu quyết này để đào tạo nhân viên. Nhân viên mới rất dễ lạc đường, lạc đề, mất mục tiêu. Họ thường chưa đánh giá được mức độ ưu tiên các công việc cần thực hiện. Mất nhiều công sức vào việc rác. Để lỡ mất nhiều cơ hội. Song họ lại tưởng rằng mình rất chăm chỉ và thành công sẽ đến. Đó là một rắc rối phổ biến với những nhân viên mới. Ví dụ như sau:

“Em làm tiếp thị sản phẩm thì em là nhân viên marketing. Chỉ khi nào em tư vấn bán sản phẩm thì em mới là sales. Và việc của sales là bán, nên để có thời gian tư vấn khách hàng thì phải giảm thời gian tiếp thị song vẫn phải có nhiều khách để tư vấn. Tức là nếu việc gì thuê ngoài được thì nên thuê. CĐT nào không chạy truyền thông tầm cao thì nên để họ tự bán… ”

Khẩu quyết này giúp chúng ta trả lời câu hỏi: “Chúng ta đang là ai?” thông qua việc chúng ta làm. Giống như 1 phút tái định hướng trong cuốn Vị giám độc một phút vậy. Câu này rất dễ hiểu và trực quan. Giúp cho đối tác của quý vị dễ dàng nhận ra điểm khác biệt giữa họ và những người làm việc hiệu quả.

Người ít lo lắng nhất là người kiểm soát được mối quan hệ.

Đây là chương nói về mối quan hệ vợ chồng. Một mối quan hệ mà các bác sĩ tâm lý thường xuyên phải xử lý. Tiến sĩ Gordon có một bình luận:

“Trong khi muốn lập nên một mối quan hệ cần phải có hai người thì chỉ cần một người là có thể chấm dứt mối quan hệ đó.”

Trong cuộc sống, người thanh thản là người đang ở trạng thái không phải nghĩ nhiều. Những người đang suy tính, phân tích nhiều là đã rời xa trạng thái thanh thản. Ý Nam Hải là nếu mọi sự kỳ vọng sụp đổ, quý vị cần học cách sớm chấp nhận. Thậm chí, triển khai phương án dự phòng. Nhưng điều đó chỉ có khi chúng ta đã có sự chuẩn bị hiệu quả. Khi mói thứ đã được suy tính thì không còn gì bất ngờ để quý vị phải ở trạng thái bối rối và lo lắng.

Thực ra đây là một chương hơi “xát muối” của tiến sĩ Gordon Livingston, ông chia sẻ rất thẳng thắn và trung thực – đúng tính cách của quân nhân.

Theo kinh nghiệm của tôi, cái “chất hóa học” đã khiến cho chúng ta chọn người nào đó trong tất cả những người có tiềm năng khác có thể được nhìn thấy khi chúng ta hồi tưởng lại. Nó là sự kết hợp giữa sự sẵn lòng, dục vọng và hy vọng hơn là một sự kết hợp mạnh mẽ giữa hai tâm hồn.

Sự lựa chọn bạn đời vì ảnh hưởng bới yếu tố “Thời gian, địa điểm và con người” pha trộn với “sự sẵn sàng, dục vọng, hy vọng” hơn là tình yêu, sự lãng mạng hay sự hòa hợp giữa các tâm hồn… ý bác ấy là vậy. Sự thật thường đau lòng!

Bản dịch gốc tiếng anh của tên chương này cũng trần trụi nữa:

“Any relationship is under the control of the person who cares the least.” Dịch ra là bất kỳ mối quan hệ nào cũng nằm trong tầm kiểm soát của người ít quan tâm nhất. Chứ không phải ít lo lắng nhé!

Các bậc phụ huynh có khả năng hạn chế trong việc chế tạo nên tính cách của con cái.

Nhiệm vụ chủ yêu của cha mẹ, ngoài việc tham gia thường xuyên vào hạnh phúc cả về vật chất lẫn tinh thần của con cái là truyền cho chúng cảm giác về một thế giới như một nơi không hoàn hảo mà ở đó có mọi thứ đều có thể, tất nhiên là cả hạnh phúc nữa. Chúng ta chỉ thể hiện được điều này bằng những dẫn chứng. Hãy nhớ rằng những gì chúng ta nói rất mờ nhạt khi so với những gì bọn trẻ nhìn thấy chúng ta làm. – Trang 162

Điểm mấu chốt là cho các con cảm thấy được yêu thương và tôn trọng. Không kiểm soát thái quá hay buông lỏng dễ dãi. Bí quyết thực sự là sự tham gia có lựa chọn. Đây là một chương rất lý thuyết với Nam Hải. Song có lẽ hữu ích với nhiều người.

Về tiến sĩ y khoa Gordon Livington

Tiến sĩ Gordon Livingston tốt nghiệp Đại Học John Hopkins năm 1967. Ông tham gia chiến tranh Việt Nam 2 năm, từ 1967-1968, với tư cách là bác sĩ phẫu thuật trong trung đoàn thiết giáp Cây thập tự số 11. Gordon Livingston có cuộc sống nhiều thăng trầm. Ông có hai người con trai bị mất trẻ: một người con trai tự tử và một người con trai khác 6 tuổi vì bệnh leukemia (Bệnh ung thư máu và tủy xương, hay còn còn gọi là bệnh ung thư bạch cầu).

Tiến trình của việc xây dựng luôn chậm hơn và phức tạp hơn việc phá bỏ. Tôi đã từng là một người lính. Điều khiến cho tôi quay lưng lại với bình nghiệp không phải vì tôi không thích làm nổ tung tất cả lên mà là tôi sợ rằng tôi sẽ thích điều đó quá mức đến thành nghiện. Tôi đã đi đến nhận thức và bị xúc phạm khi hiểu ra rằng giết chóc là một hành động quá đơn giản so với việc bảo vệ sự sống. Tương lai chung của chúng ta sẽ được quyết định bởi cuộc đấu tranh giữa những kẻ sát nhân và những người tạo lập hòa bình. Người ta có thể luôn luôn tìm ra sự hài lòng, mà thường là qua tôn giáo hay học thuyết, khi chém giết. Nhưbất cư một điều gì khác trong cuộc đời này, chính hành động là cái xác định về con người chúng ta chứ không phải là cái lý do mà chúng ta lấy cho sự biện hộ hành động của mình. – Trang 103

Là một nhà tâm thần học, Ông có hơn 30 năm lắng nghe những rắc rối sâu kín nhất của nhiều người. Tác phẩm Già Quá Sớm, Khôn Quá Muộn là một tác phẩm thấu hiểu, sắc sảo và đầy tính thuyết phục về những gì chúng ta cố gắng nắm giữ. Cuốn sách là một sự lựa chọn khiến cho quá trình thử nghiệm và sai lầm của nhiều người khác trở nên đảng giá với quý vị.

Những lời khen dành cho Gordon Livingston

Trong số rất nhiều cuốn sách self-help trống rỗng có sẵn ở khắp mọi nơi, cuốn sách này nổi bật như một viên ngọc quý. – Một nhà phê bình sách từ Publishers Weekly.

“Gordon Livingston đã sa xuống nhiều tầng địa ngục và trở về với sự thông thái và lòng tốt. Đọc sách của ông có nghĩa là tin ông và học hỏi ở ông vì đời ông đã được thử lửa và những động cơ của ông thì tuyệt đối tinh khiết.” – Mark Helprin

“Cuốn sách này có sức mạnh của một chiếc máy nghiền đá và sự dịu dạng của câu chuyện buồn nhất. Hãy sẵn sàng để khóc đến tan nát cõi lòng và học về sức mạnh của niềm hy vọng.” – Ben Bradlee, Nguyên biên tập viên chính của tờ Washington Post viết về cuốn Chỉ Có Mùa Xuân.

“Trong 8 năm qua, Gordon Livingston là một trong những người quan trọng nhất trong đời tôi, thế mà tôi chỉ mới gặp ông có một lần. Không ai trong hai chúng tôi còn trẻ nhưng chúng tôi là những người đang hưởng lợi từ kiểu giao tiếp cuarthanh niên thời đai ngày nay: Chúng tôi gặp nhau trên internet, trong một cộng đồng nững bậc cha mẹ bất hạnh – ông và một số người khác chính là tất cả những gì mà tôi cần khi con tôi mất, những người thực sự thấu hiểu cái khoảng trống ghê rơn mà tất cả chúng ta đều đã từng rơi vào, cố gắng – đôi khi tuyệt vọng – để năm giữ một điều gì đó và gượng dậy.” – Elizabeth Edwards

Lời tựa của cuốn sách này do Elizabeth viết. Bà là luật sư và là vợ của cựu ứng cử viên phó tổng thống và thượng nghị sĩ John Edwards. Bà cũng đã từng rất đau buồn vì mất một đứa con.